Fashioning pot in Mnong is called ‘muôn dlah’. Yo Khoanh is making a dlah bay, a large pot to dye clothes or store things. Mai Kim is making a kơl hôl piêng, a pot to steam rice and sticky rice. They both start with a cylindre of clay that they open all around, 3-4cm away from the edge. They scrape out clay from the middle of the lump to spread around the edge to both hollow and elevate the initial lump of clay. Then they draw the walls from inside and outside. While drawing outside, they also form the shape of the pot. They smooth out the walls with water and a bamboo stick called ‘ne pôi dlah’, where ‘ne’ is the stick, ‘pôi’ the action of drawing the walls from the outside and ‘dlah’ the generic term for pottery. Finally, they form the rim using water and a piece of cloth called ‘at dlah’. During the whole process, the pot stays fixed on its support and the potters walk around the support. This action of turning around is called ‘uôt’ in Mnong. At some point, Mai Xiu joins them with some half dried pots and polish them.
Funding
Endangered Material Knowledge Programme
History
Session
Y24
Rights owner
Cécile de Francquen
Title alt
Làm đồ gốm ở xã Yang Tao : Chế tác nồi lớn (dlah bay) và nồi hấp (kơl hôl piêng)
Description alt
Chế tác nồi ở Mnông được gọi là 'muôn dlah'. Yo Khoanh đang làm dlah bay, một chiếc nồi lớn để nhuộm quần áo hoặc đựng đồ. Mai Kim đang làm kơl hôl piêng, nồi hấp cơm và xôi. Cả hai đều bắt đầu với một hình trụ bằng đất sét được mở rộng ra xung quanh, cách mép 3-4 cm. Họ móc đất sét từ giữa cục đất sét rồi dàn ra xung quanh mép để vừa khoét rỗng vừa nâng cao khối đất sét ban đầu lên. Sau đó, họ cào các bức thành từ bên trong và bên ngoài. Trong khi cào bên ngoài, chúng cũng định hình dạng cho cái nồi. Họ làm mịn phần thành nồi bằng nước và một thanh tre gọi là 'ne poi dlah', trong đó 'ne' là cây gậy, 'poi' là hành động cào các bức thành từ bên ngoài và 'dlah' là thuật ngữ chung chỉ đồ gốm. Cuối cùng, họ tạo hình vành nồi bằng nước và một mảnh vải gọi là 'at dlah'. Trong toàn bộ tiến trình, chiếc nồi được cố định trên giá đỡ và người thợ gốm phải đi vòng quanh giá đỡ. Hành động đi vòng tròn này được gọi là uôt trong tiếng Mnông. Một lúc nào đó, Mai Xiu cùng họ mang theo vài chiếc chậu đã khô một nửa và đánh bóng chúng.